Testimonianze degli ex-allievi

Vasil Ilyk
Ucraina dottorando

Provengo da un paese ex sovietico dove l'atteggiamento dei professori nelle università statali è diverso da quello che ho visto nella FLCC. Nella nostra facoltà ci sono professori di grande livello scientifico eppure tutti sono sempre aperti ad aiutarci. Per esempio, posso porre domande per email e ricevo subito le risposte. I professori ci conoscono per nome, c'è una buona relazione non soltanto in aula, ma anche altrove così che possiamo parlare di diversi argomenti. L’ideale di umanesimo lo apprendiamo sia attraverso lo studio sia dal comportamento dei nostri cari docenti. Mi sento una persona accolta e stimata. Inoltre, le autorità accademiche ascoltano le nostre richieste, anche per quanto riguarda la programmazione didattica.

Claude Ouedraogo
Burkina-Faso licenziato

Ho avuto la fortuna di seguire molti corsi che mi hanno fatto crescere. Tra di essi, un corso mette in risalto la specificità della nostra facoltà: lo studio dei Padri attraverso la loro esegesi e la loro teologia. Ho ritrovato la freschezza del pensiero teologico dei Padri, ho imparato a fare della Sacra Scrittura il fondamento di ogni discorso sulla fede, Cristo mi appare come il centro della storia universale, e riscopro me stesso all’interno del progetto di salvezza di Dio iniziato con la Creazione e orientato alla Parusia. Mi sembra di ripercorre un sentiero già noto eppure del tutto nuovo.

Fabian Anizuebe
Nigeria dottorando

Gli studi umanistici e la conoscenza solida della cultura classica ci offrono gli strumenti essenziali per fare fronte alle sfide e alle crisi di vario tipo di identità, economica, socio-politica e culturale che caratterizzano il mondo contemporaneo. Per poter affrontare tali sfide, occorre una consapevolezza salda della nostra identità ed entrare in dialogo con culture diverse dalla nostra, nel contesto attuale della globalizzazione. Gli studi umanistici ci danno la possibilità di leggere attraverso lingue e culture antiche la grande diversità di prospettive che esiste nel mondo. Questa sensibilità storica creata dalla cultura classica ci consente di comprendere il presente e di progettare il futuro. “Non sapere che cosa sia accaduto nei tempi passati,” afferma Cicerone, “sarebbe come restare per sempre un bambino. Se non si fa uso delle opere delle età passata, il mondo rimarrà sempre nell’infanzia della conoscenza”.

Fernando Monzón
San Salvador dottorando

Gli studiosi del patrimonio greco-latino sono la coscienza storica del mondo occidente di oggi. Non si può custodire tale memoria senza la conoscenza delle lingue che sono il veicolo per accedere a questo patrimonio di pensiero. Lo studio del latino e greco, con le rispettive letterature, è una vocazione e una missione, anzi, una responsabilità: il compito degli studiosi di questo patrimonio è dar voce ai giganti sulle cui spalle camminiamo.

Florio Scifo
Italia licenziato

Per un ragazzo italiano, che intenda studiare lettere classiche, iscriversi nella nostra Facoltà è senza dubbio una buona scelta per varie ragioni. Innanzitutto, per l'ambiente familiare, in chiaro stile salesiano, che permette di valorizzare le inclinazioni dei singoli studenti e, in generale, un maggiore interscambio di conoscenze tra Docenti e studenti. Da questo punto di vista non bisogna sottovalutare l'importanza di eventi culturali come viaggi di istruzione o visite a luoghi di particolare interesse storico e artistico. In secondo luogo, va evidenziata la specificità del nostro corso di studi, che non si ferma al grande patrimonio della Classicità latina e greca, ma ne considera anche l'evoluzione attraverso l'incontro-scontro con il Cristianesimo, fino all'età moderna. Lo stesso metodo-natura nell'insegnamento del Latino e del Greco, assimilando le lingue classiche a quelle moderne, è particolarmente significativo all'interno di un'Università Pontificia, dal momento che il Vaticano rimane l'unico Stato nel quale la lingua latina sia usata per la corrispondenza ufficiale. Ulteriore spunto per la formazione personale è, infine, dato dalla stessa internazionalità della Facoltà, per cui si può legittimamente dire di aver studiato all'estero pur restando in Italia.

Paulus Liuxun
Cina baccalaureando

Il latino era ed è ancora oggi la lingua della Chiesa Cattolica; non solo i più grandi Padri della Chiesa un tempo annunziarono il Vangelo e insegnarono la dottrina cristiana in latino, ma anche il magnifico canto gregoriano, che i fedeli cattolici oggi cantano, è stato composto in latino; pertanto moltissimi cattolici della Cina, il mio paese, pensano che la lingua latina sia di grandissima importanza per custodire la tradizione della Chiesa: Inoltre, gli studiosi sono convinti che il Latino è la radice della civiltà occidentale: chi non si impegna ad apprenderlo, non può attingere a questo patrimonio sapienziale; conseguentemente gli studiosi, soprattutto a Pechino e a Shangai, in numero sempre crescente, studiano la lingua latina.

Luiz Junior Lima de Mendonça
Brasile dottorando

A mio avviso, la missione della FLCC si può riassumere in due punti: primo, mantenere vivo il patrimonio spirituale e culturale che il mondo antico ha tramandato nei secoli; secondo, creare l’apertura al mondo, la formazione al dialogo e al rispetto.

Eric Masini
Congo licenziando

Conclusi gli studi, rientrato in Congo, oltra all’insegnamento in Seminario, mi piacerebbe fare delle ricerche sulla mitologia greca per confrontarla con le concezioni tradizionali e il patrimonio culturale delle tribù locali. Vorrei anche tradurre qualche brano dei Padri della Chiesa nelle lingue locali per l'istruzione dei fedeli.

Testimonia quae antiqui dederunt alumni

Apud Pontificium Institutum Altioris Latinitatis Universitatis studiorum Salesianae studia annis nonagesimis prioris saeculi colui ibique gradum magistralem et gradum doctoralem in litteris Christianis et classicis sum adepta. Scholae erant variae atque perutiles: compositio Latina diligenter docebatur, conspectus litterarum antiquarum cum Latinarum tum Graecarum praebebatur necnon conspectus plenissimus litterarum Latinarum mediaevalium, litterarum Byzantinarum, litterarum humanisticarum, Patrum Ecclesiae scripta fuse docebantur, glottologia Indoeuropaea accurate tradebatur. Multae disciplinae ad humanitatem pertinentes colebantur, idque saepe, immo saepissime fiebat Latine.  Haec consuetudo Latina erat aptissima non solum quia cultus humanus occidentalis lingua Latina est conformatus, sed propterea quod Pontificii Instituti Altioris Latinitatis discipuli ex toto orbe terrarum confluentes sermone vere communi omnibusque proprio uti poterant. Theses magistrales et doctorales quoque Latine exarabantur. Universitas studiorum Salesiana verus exstabat focus in quo flamma Latinitatis ardebat.

MILENA MINKOVA
Professor of Classics, Director of Graduate Studies, Department of Modern and Classical Languages, Literatures, and Cultures, University of Kentucky

Saepe libenterque tempus illud memoro quo curricula apud Facultatem Litterarum Christianarum et Classicarum sum secutus. De annis MCMLXXXIX-MCMXCIII agitur in quibus tum thesim ad licentiam tum ad doctoratum, praeclaris Professoribus ductus iisque studiose iuvantibus, sum adeptus. In memoria teneo potissimum eorum eruditionem in litteris Graecis et Latinis, quod pertinet ad varia argumenta philologica, philosophica ac theologica, sed etiam humanitatem urbanitatemque quarum pulcherrimum exemplum nobis, discipulis ex variis orbis partibus venientibus, cotidie offerebant. Nesciebam omnino illo tempore aliquando me munus scriptoris Latini in Secretaria Status Summi Pontificis, in qua varia documenta Latine usque exarantur, esse persoluturum. Hodie igitur, quandoquidem etiam apud memoratum Pontificium Institutum Altioris Latinitatis docere honorem mihi duco, Vos omnes, praeclarissimi Professores et dilectissimi Discipuli, liceat mihi salutare Vobisque optima omina ex corde meo expromere. Valete!

VALDEMARUS TUREK
Scriptor Latinus Secretariae Status in Civitate Vaticana

Arrivai a Roma nel 2000, per iniziare il mio percorso di studi alla FLCC. Nel 2009 ho discusso la tesi di Dottorato, completando precedentemente tutti i gradi del curriculum. Le materie preferite erano soprattutto storia della lingua latina e greca con le rispettive grammatiche storiche che insegnava don Bracchi, ma posso citare molte altre ancora. Quasi tutte le lezioni erano interessanti, però qualche ora in più di composizione latina e greca, non avrebbe guastato.Tre anni fa mi sono trasferita a Varsavia per intraprendere il lavoro all’Università Cardinale Stefan Wyszynski. Nel Dipartimento di Scienze Umanistiche insegno il latino e l’italiano agli studenti di varie specializzazioni. Insieme ad altri colleghi mi occupo delle traduzioni dei testi antichi in polacco. Il mio lavoro mi piace.

YULIA KRAUSE
Università cattolica “Stefan Wyszynski” Varsavia

Aurelius Convenientibus Romae apud Pontificiam Universitatem Salesianam ad studia Latinitatis provehenda s.p.d. Doctissimo ac humanissimo magistro Roberto Spataro postulante, has litteras per occasionem Conventus de Studiis Latinitatis Provehendis scribebam ut breviter opinionem meam post studia peracta apud istud Pontificium Institutum Altioris Latinitatis describerem. In primis, liceat mihi aliquid de me ipso dicere. In fonte baptesimali Aurelius mihi parentes, in claustro fratres Alphonsus nomen indiderunt. Monachus sacerdosque Ordinis Sancti Benedicti sum, et Pontificii Instituti Altioris Latinitatis antiquus iam sum discipulus. Anno enim MMVIII, cum Romam venissem ad linguam Latinam et Graecam discendas, perhumaniter a Mario Maritano magistro in Litteris Christianis Graecis doctissimo, adhuc Facultatis Litterarum decano,  ordinarios inter alumnos acceptus sum. Hoc tandem anno, studiis peractis, Licentiatus in Litteris Christianis et Classicis renuntiatus, in patriam Brasiliam regressus sum. Etiamsi vestrorum iam tam longinquus, propinquus autem non solum ipsis litteris, quas scripsi, sed praecipue ipso litterarum classicarum christianarumque amore factus sum. Et de ipsis studiis apud facultatem litterarum Pontificiae Universitatis Salesianae peractis aliquid vobis narrare velim. O grata tempora et iucundam conversationem! Nam ex quibus non solum cum alumnus eram facultatis, sed praecipue his temporibus, in patriam regressus, ubereriores necnon pulcherrimos fructus collegi. Primum, hos inter fructus, optimi ac humanissimi amici ex toto orbe terrarum, studiorum sodales et eruditissimi magistri, inveniuntur. Deinde, doctrinam certam  non solum de litterariis et philologicis rebus, sed etiam cultum atque humanitatem ex grata magistrorum conversatione carpsi. Postremo, cum abbas, cui subiectus sum, his fructibus copiosum me vidisset, licentiam docendi mihi dedit, ut linguam Latinam tum tirones, qui in monasterio vivunt, tum alumnos claustralis facultatis Philosophiae  linguam Graecam doceam. Et exspecto, Deo Optimo Maximo adiuvante, ut hi fructus Romae capti iterum iterumque fructus reddant, et ipsos cum multis multos per annos communicare possim, ad monumenta Maiorum nostrorum in manus Benedictinae Iuventutis Paulopolitanae restituenda. Propter quidem haec omnia quae in Alma Matre studiorum, quasi fecundissimo agro, sustuli, optimis magistris, qui operam dant apud colendum Pontificium Institutum Altioris Latinitatis, plurimas agere gratias debeo, et inter nos, qui in Brasilia sumus, non solum huius Instituti nomen sed etiam illam novam viam linguae Latinae docendae a Ioanne Orberg, memorabile viro doctissimo, maximo cum ingenio confectam et Aloysio Miraglia, eruditissimo Latinitatis cultore, maximo cum studio propagatam, grati animi ut pignus libenter divulgare mihi constitui. Utinam ad conventum de studiis Latinitatis provehendis Romae vobiscum essem! Etiamsi dispersi per totum orbem terrarum simus, in studiis Latinitatis provehendis in ipsa Re publica litterarum coniuncti sumus, quia Lingua Latina patria nostra est! Etiam atque etiam vos omnes, qui in Pontificia Universitate Salesiana ad studia Latinitatis provehenda conventuri sunt, semper bene valere exopto. XIV Kal. Nov. A.D. MMXIV. Oppido S.Paulo Brasiliae.

AURELIUS L. CORREIA, OSB
Mosteiro de São Bento – Università São Bento